Sağlık turizmi son yıllarda dünya genelinde popülerlik kazanan ve giderek büyüyen bir sektör haline gelmiştir. Ülkeler arasındaki sınırları aşarak sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştıran bu trend, hem hastaların tedavi maliyetlerini düşürmelerine olanak tanımakta hem de farklı kültürleri keşfetme fırsatı sunmaktadır. Bu dinamik sektörün desteklenmesi ve geliştirilmesi için sağlık turizmi teşvikleri hayati öneme sahiptir.
Sağlık turizmi teşvikleri, sağlık hizmetleri sektöründe yatırım yapmayı planlayan yerli ve yabancı girişimcileri desteklemek amacıyla devlet tarafından sunulan çeşitli avantajlar ve fırsatlardır. Bu teşvikler genellikle vergi indirimleri, faizsiz kredi imkanları, düşük fiyatlı arsa tahsis etme veya işletme maliyetlerini azaltma şeklinde sağlanmaktadır. Teşviklerin temel hedefi, Türkiye’nin sağlık turizmi alanında uluslararası rekabet gücünü arttırmak ve daha fazla turist çekmektir. Sağlık turizmi teşvikleri ile birlikte özel hastane, termal otel gibi tesislerin kurulması ve mevcut olanların modernize edilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca bu teşvikler, yeni teknolojik ekipman alımını kolaylaştırmakta ve kalifiye personel istihdamını teşvik etmektedir.
Sağlık Turizmi Belgesi Nedir? Ne İşe Yarar?
Sağlık turizmi belgesi özel hastaneler, üniversite hastaneleri veya sağlık turizmi şirketleri gibi işletmelerin sahip olabileceği bir yetkilendirme belgesidir. Sağlık Bakanlığı’nın lisansladığı bu işletmeler Türkiye’deki döviz kazançlarını artırmaya yönelik geri ödemesiz mali yardım elde edebilirler.
Bu yetkilendirme belgesi, sağlık turizmi hizmetleri sunmanın temel gerekliliğidir. Dolayısıyla turizm acentaları ya da sağlık kurumları bu belge sayesinde sağlık turizmi faaliyetlerini yürütebilirler. Tabii ki, bu yetkilendirme belgesini alabilmek için bazı kriterlerin karşılanması gerekmektedir.
Sağlık Turizmi Teşvikleri Nelerdir?
Yukarıda bahsi geçen sağlık turizmi yetkilendirme belgesine sahip işletmeler ve acentalar, sağlık turizmi teşviklerinden yararlanabilirler. Bu teşvikler geniş bir yelpazeye sahiptir ve çok çeşitli alanlarda mali yardım sunulmaktadır. Bunlar:
- Tescil ve Koruma Yardımı
- Pazar Giriş Belgesi Yardımı
- Acente Komisyon Yardımı
- Komplikasyon ve Seyahat Sağlık Sigortası Yardımı
- İstihdam Yardımı
- Yabancı Dil ve Sağlık Turizmi Eğitimi Yardımı
- Hasta Yol Yardımı
- Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Yardımı
- Birim Yardımı
- Yurt Dışında Faaliyet Katılım Yardımı
- Ulusal Katılım Organizasyonu Tanıtma Yardımı
- Yurt İçinde Faaliyet Katılım Yardımı
- Yurt İçi Tanıtım ve Eğitim Destek Hizmetime Destek Hizmeti
- Sektörel Alıcı Heyeti ve Sektörel Ticaret Heyeti Destek Hizmeti
- HİSER Projesi Destek Hizmeti
- Dijital Fuar Organizasyonu Destek Hizmeti
- Sağlık ve Spor Turizmi Alanlarının Teşvik Edilmesi ve Yaygınlaştırılması
- Yarışma ve Aktivite İmkanları Desteklemesi
Yukarıda belirtilen teşvikler, sağlık merkezleri ve turizm firmalarına verilen maddi yardımlardır. Bu yardımların oranı %60 ile %70 arasında değişirken maksimum bir limit bulunur.
1.Tescil ve Koruma Desteği
Sağlık turizmi alanında hizmet veren işletmeler, sundukları hizmet veya ürünün uluslararası alanda tescillendirilmesi konusunda destek almaktadırlar. Bu finansal katkının adı “marka tescili ve koruma desteği”dir. Sağlık turizmi sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların, yerli markalarının yurt dışında tescil edilmesi ve korunmasıyla ilgili masrafları %60 oranında karşılanır ve bu destek yıllık olarak en fazla 600.000 TL‘ye kadar çıkabilir.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 600.000 TL
Destek Oranı: %60
2.Pazara Giriş Belgeleri Desteği
Sağlık turizmi sektöründe hizmet veren işletmelerin Bakanlık tarafından tanımlanan belge, sertifika veya akreditasyon masrafları %60 oranında karşılanır ve bu destek belge başına en fazla 600.000 TL‘ye kadar çıkar.
Destek Üst Sınırı: 600.000 TL / Belge
Destek Oranı: %60
3.Acente Komisyon Desteği
Sağlık kurumları ve Bakanlık tarafından onaylanmış spor turizmi işletmelerinin acente komisyon giderleri, maksimum 5 yıl boyunca ve yıllık olarak en fazla 1.200.000 TL‘ye kadar %60 oranında desteklenir. Bu teşvikten muayenehaneler ve poliklinikler yıllık en fazla 240.000 TL, diğer sağlık kuruluşları ve konaklama tesisleri ise yıllık en fazla 1.200.000 TL faydalanabilir.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 1.200.000 TL
Destek Oranı: %60
4.Komplikasyon ve Seyahat Sağlık Sigortası Desteği
Sağlık turizmi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin Türkiye’de tedavi olacak hastalar için yerli sigorta firmalarından alacakları komplikasyon ve seyahat sağlık sigortası masrafları %70 oranında karşılanır ve bu destek kişi başına yıllık olarak en fazla 2.400.000 TL‘ye kadar çıkar.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 2.400.000 TL
Destek Oranı: %70
5.İstihdam Desteği
Sağlık turizmi alanında çalışan çevirmenler, çağrı merkezi çalışanları, rehberler, sosyal medya ve pazarlama uzmanları gibi personel istihdam eden firmaların aylık brüt maaşlarına en fazla 18.000 TL‘lik bir destek sağlanır. Bu destek oranı %60‘tır. Bakım hizmetleri veren sağlık turizmi firmalarının bakım personeli ve sosyal hizmet uzmanlarının maaşları da bu kapsamdadır. Muayenehane ve polikliniklere yıllık en fazla 600.000 TL, diğer sağlık turizmi firmalarına ise yıllık en fazla 2.400.000 TL destek verilir. Bu yardımdan en fazla 5 yıl boyunca faydalanılır.
Destek Üst Sınırı: Aylık 18.000 TL / Personel
Destek Oranı: %60
6.Yabancı Dil ve Sağlık Turizmi Eğitimi Desteği
Sağlık turizmi sektöründe çalışanların dil eğitimi ve sağlık turizmi konusundaki eğitim masraflarına Bakanlık tarafından onaylanmış programlar dahilinde %60 oranda destek verilir. Muayenehaneler ve poliklinikler için yıllık üst limit 240.000 TL iken, diğer sağlık turizmi şirketleri için bu miktar 960.000 TL‘ye kadar çıkar.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 960.000 TL
Destek Oranı: %60
7.Hasta Yol Desteği
Bakanlık ile anlaşmalı sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi aracılık firmaları, Türkiye’ye tedavi için getirilen hastaların uçak bileti masraflarına en fazla 5 yıl boyunca ve hasta başına maksimum 12.000 TL olacak şekilde %60 destek alabilirler. Muayenehaneler ve poliklinikler bu yardımdan yıllık en fazla 600.000 TL, diğer sağlık turizmi firmaları ise yıllık en fazla 6.000.000 TL faydalanabilir.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 6.000.000 TL
Destek Oranı: %60
8.Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Desteği
Yararlanıcılar ve işbirliği yapılan kuruluşların, yurtdışında yapacakları reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin masraflarına en fazla 5 yıl süresince destek verilir. Bu destek oranı yararlanıcılar için %60, işbirliği yapılan kuruluşlar içinse %70‘tir. Muayenehaneler ve poliklinikler bu yardımdan yılda en fazla 2.400.000 TL, sağlık turizmi alanındaki diğer faydalanıcılar yılda en çok 6.000.000 TL, işbirliği yapılan kurumlar yılda maksimum 9.600.000 TL ve spor turizmi sektöründeki aktif katılımcılar ile işbirliği kuruluşları yılda en fazla 1.200.000 TL alabilirler.
Destek Miktarı: Yıllık 1.200.000 TL
Destek Oranı: %70
9.Birim Desteği
Sağlık turizminde faaliyet gösteren faydalanıcılar ve işbirliği kuruluşları için, birimlerin açılma veya işletme belgeleri dahil olmak üzere brüt kira, komisyon ve vergilerinin masrafları her bir ülke için en fazla beş yıl boyunca; faydalanıcılar için %60 oranında, işbirliği kuruluşları için ise %70 oranında ve birim başına yılda en fazla 1.440.000 TL tutarında desteklenir. Bu yardım çerçevesinde, muayenehaneler ve poliklinikler birim başına yıllık en fazla 600.000 TL alabilirler.
Destek Miktarı: Yıllık 600.000 TL
Destek Oranı: %70
10.Yurt Dışı Etkinlik Katılım Desteği
Bakanlığın belirlediği yurtdışı etkinliklere bireysel veya ulusal düzeyde katılım sağlayan faydalanıcılar ve iş birliği kuruluşlarına sağlık ve spor turizmi hizmetlerinde Yurtdışı Etkinlik Katılım Desteği sunulur. Bu destek, faydalanıcılar için %60 oranında, iş birliği kuruluşları için %70 oranında ve etkinlik başına en fazla 300.000 TL, Bakanlık tarafından prestijli olarak kabul edilen etkinliklerden birine katılım durumunda ise yılda maksimum 3 prestijli etkinlik için aynı oranlarda ve etkinlik başına en fazla 600.000 TL tutarında olacaktır.
Destek Üst Sınırı: 600.000 TL / Etkinlik
Destek Oranı: %60
11.Yurt İçi Etkinlik Katılım Desteği
Bakanlığın belirlediği yurt içi etkinliklere bireysel katılımları için faydalanıcılar ve iş birliği kuruluşlarına destek verilir. Bu destek, faydalanıcılar için %60 oranında, iş birliği kuruluşları için %70 oranında ve etkinlik başına en fazla 300.000 TL tutarındadır.
Destek Üst Sınırı: 300.000 TL / Etkinlik
Destek Oranı: %70
12.Yurt İçi Tanıtım ve Eğitim Desteği
Bakanlık tarafından onaylanan ve bir yıl içinde en fazla beş kez düzenlenen programlar, sağlık turizmi sektöründeki faydalanıcılar ve iş birliği yapan kuruluşlar tarafından yönetilir. Bu programlarda, dışarıdan davet edilen akademisyenler, uzmanlar, basın mensupları ve sektörel kurum veya kuruluşların temsilcileri yer alır. Eğitim ve tanıtım programlarıyla ilgili giderler, faydalanıcılar için %60 oranında ve iş birliği kuruluşları için %70 oranında desteklenmektedir. Yerli tanıtım / eğitim programlarına ilişkin harcamalar, faydalanıcılar için her program başına en çok 600.000 TL‘ye kadar, işbirliği kuruluşları için ise her program başına en çok 1.200.000 TL‘ye kadar desteklenir.
Destek Üst Sınırı: 1.200.000 TL / Program
Destek Oranı: %70
13.Ürün Yerleştirme Desteği
Yurtdışında gösterime sunulan sinema filmleri, belgeseller, diziler, animasyon filmleri ve dijital oyunların ürün yerleştirme maliyetleri, en fazla beş yıl boyunca faydalanıcılar için %60 oranında ve yıllık en çok 1.200.000 TL‘ye kadar, iş birliği kuruluşları için ise %70 oranında ve yıllık en fazla 2.400.000 TL‘ye kadar desteklenir.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 1.200.000 TL
Destek Oranı: %60
14.Milli Katılım Organizasyonunu Tanıtım Desteği (STK’lar için)
Milli katılım organizatörleri ve iş birliği kuruluşlarının milli katılım etkinliklerine ilişkin tanıtım giderleri, %70 oranında ve her etkinlik başına en fazla 1.440.000 TL tutarında desteklenmektedir.
Destek Üst Sınırı: 1.440.000 TL / Etkinlik
Destek Oranı: %70
15.Sektörel Alım Heyeti ve Sektörel Ticaret Heyeti Desteği (STK’lar için)
Bakanlık tarafından onaylanan ve bir takvim yılında en fazla beşer adet düzenlenen sektörel ticaret ve alım heyeti programlarına ilişkin masraflar, sağlık ve/veya spor turizmi alanında faaliyet gösteren iş birliği organizasyonları tarafından karşılanır. Bu giderler, her program için maksimum 1.800.000 TL olmak üzere %70 oranında desteklenir.
Destek Üst Sınırı: 1.800.000 TL / Program
Destek Oranı: %70
16.HİSER Projesi Desteği (STK’lar için)
Sağlık ve/veya spor turizmi alanında çalışan iş birliği kuruluşlarına Bakanlık tarafından onaylanan HİSER projeleri için ihtiyaç analizi, eğitim, danışmanlık ve tanıtım giderleri desteklenir. Bu destek, her proje için maksimum 6.000.000 TL olmak üzere %75 oranındadır.
HİSER projesi kapsamında bir yıl içinde gerçekleştirilen sektörel ticaret ve alım heyeti programlarına ilişkin giderler de aynı şekilde desteklenmektedir. Ayrıca, projelerin kümelenme yaklaşımına dayalı olarak planlanması ve organizasyonu için iş birliği kuruluşlarının istihdam ettiği en fazla iki uzmana, brüt maaşlarının %75‘i kadar ve aylık maksimum 18.000 TL olacak şekilde destek verilir. HİSER projesinin süresi üç yıldır. Projenin performansına bağlı olarak Bakanlık tarafından iki yıl daha uzatılabilir.
Destek Üst Sınırı: 6.000.000 TL / Proje
Destek Oranı: %75
17.Sanal Fuar Organizasyon Desteği (STK’lar için)
Sağlık ve/veya spor turizmi alanında çalışan iş birliği kuruluşlarına, Bakanlık tarafından onaylanan ve bir takvim yılında en fazla beş adet düzenlenen sanal fuarlar için organizasyon giderleri desteklenir. Bu destek, her faaliyet için maksimum 960.000 TL olmak üzere %70 oranındadır.
Destek Üst Sınırı: 960.000 TL / Faaliyet
Destek Oranı: %70
18.Sağlık ve Spor Turizmi Sektörlerinin Geliştirilmesi ve Tanıtılması Desteği (STK’lar için)
Bakanlığın onay verdiği birlikler, sağlık ve spor turizmi sektörlerini geliştirmeyi ve pozitif bir Türk hizmet markası ve imajı oluşturmayı hedefleyen faaliyetler; sektörel internet portalı oluşturma, bakım, güncelleme, işletme, tanıtım ve çağrı merkezi personel istihdam masraflarını içerir. Ayrıca, sağlık ve spor turizmi pazarlarına yönelik istihbarat ve bilgi aboneliği masrafları da kapsanmaktadır. Ülkemizi ziyaret etmek üzere olan sağlık turistlerinin giriş işlemlerini kolaylaştırma çabalarına yönelik başvuruların değerlendirilmesi, takibi ve sonlandırılması ile ilgili istihdam masrafları da desteklenir. Bu destek en fazla 5 yıl süreyle %100 oranında ve yıllık maksimum 9.600.000 TL tutarında sağlanır.
Destek Üst Sınırı: Yıllık 9.600.000 TL
Destek Oranı: %100
19.Yarışma ve Etkinlik Desteği (STK’lar için)
Sağlık ve spor hizmet sektörlerine yönelik düzenlenen ve Bakanlık tarafından onaylanan en fazla 1 adet yarışma ve etkinlik, iş birliği kuruluşları tarafından gerçekleştirilen harcamalar %70 oranında ve etkinlik başına maksimum 2.400.000 TL tutarında desteklenir.
Destek Üst Sınırı: 2.400.000 TL / Etkinlik
Destek Oranı: %70